Dostęp do informacji publicznej

Ustawa z dnia 6 września 2001 o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2176 z późn. zm.) nakłada na organy administracji publicznej obowiązek udostępniania wszystkich informacji o sprawach publicznych, zwanych dalej informacjami publicznymi.

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do:

• uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego;
• wglądu do dokumentów urzędowych;
• dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.

Prawo do dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu. Od osoby wykonującej prawo do dostępu do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Ograniczenie prawa do informacji publicznej

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o przymusowej restrukturyzacji.

Nie można, z zastrzeżeniem powyższym, ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne - w zakresie tych zadań lub funkcji.

Ograniczenia dostępu do informacji w sprawach, o których mowa powyżej, nie naruszają prawa do informacji o organizacji i pracy organów prowadzących postępowania, w szczególności o czasie, trybie i miejscu oraz kolejności rozpatrywania spraw.

Informacje podlegające udostępnianiu

Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o:

1. polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o:
2. zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej,
   1. projektowaniu aktów normatywnych,
   2. programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań;
3. podmiotach - władzy publicznej oraz innych podmiotach wykonujących zadania publiczne, w tym o:
   1. statusie prawnym lub formie prawnej,
   2. organizacji,
   3. przedmiocie działalności i kompetencjach,
   4. organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach,
   5. strukturze własnościowej podmiotów,
   6. majątku, którym dysponują;
4. zasadach funkcjonowania podmiotów, w tym o:
   1. trybie działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych,
   2. trybie działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,
   3. sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych,
   4. sposobach przyjmowania i załatwiania spraw,
   5. stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania lub rozstrzygania,
   6. prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych,
   7. naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych,
5. danych publicznych, w tym:
   1. treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:
      1. treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć,
      2. dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,
      3. treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu,
   2. stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego,
   3. treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej,
   4. informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych;
   5. majątku publicznym, w tym o:
      1. majątku Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych,
      2. innych prawach majątkowych przysługujących państwu i jego długach,
      3. majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego,
      4. długu publicznym,
      5. pomocy publicznej,
      6. ciężarach publicznych.

Dokumentem urzędowymw rozumieniu ustawy jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego    w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.

 Formy udostępniania informacji

Zgodnie z ustawą udostępnianie informacji publicznych następuje poprzez:

• ogłaszanie w internetowym Biuletynie Informacji Publicznej,
• udostępnianie na wniosek zainteresowanego,
• wyłożenie lub wywieszenie w miejscu ogólnie dostępnym;

Udostępnianie informacji na wniosek

Zgodnie z ustawą informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej jest udostępniana na wniosek zainteresowanego. Udostępnianie informacji na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

Jeżeli jest to niemożliwe, należy powiadomić wnioskodawcę w tym terminie, o powodach opóźnienia w przekazaniu informacji oraz o nowym terminie, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące.

Jeśli informacja może być przekazana niezwłocznie, w formie ustnej lub pisemnej, osoba występująca o informację nie składa pisemnego wniosku.

Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość:

•  kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub
• przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji.